«یک جاده و یک کمربند»؛ گشایش فصل جدیدی در روابط چین و ایران

 «پانگ سن» سفیر جمهوری خلق چین در ایران در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری مهر نوشت:« در حال حاضر، نخستین کنفرانس سیزدهمین دوره کنگره ملی خلق چین و سیزدهمین دوره کنفرانس ملی مشورت سیاسی خلق چین در پکن برگزار می گردد.

این نخستین کنفرانس دوره جدید نهاد قانونگذاری ملی و کنفرانس مشورت سیاسی به  شمار می آید، که برای پیشبرد امور سوسیالیسم با ویژگی های چینی حائز اهمیت فراوان است. موضوعاتش نیز شامل بررسی و تصویب گزارش کار دولتی، مباحثه بر امور مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی ملی ، تصمیم به اصلاح قانون اساسی، انتخاب دوره جدید مقامات رهبری نهادهای ملی، اصلاح ارگانهای دولتی و قانونگذاری در جهت مبارزه با فساد می باشد.

در طول برگزاری این کنفرانس، سیاست خارجی و اقدامات گشایش درها به جهان بیرون چین و همچنین ساختار «یک جاده و یک کمربند» بسیار مورد توجه جهان قرارگرفته است. 

ابتکار «یک جاده و یک کمربند » به عنوان یک طرح همکاری با کشورهای خارجی توسط «شی جین پینگ» رییس جمهوری خلق چین در سال ۲۰۱۳ ارائه شد، که اهداف تقویت همکاری عملی و پیشرفت مشترک با کشورهای در مسیر جاده ابریشم و کشورهای همجوارش، اصول گشودگی و همکاری، هماهنگی و فراگیری، عملیات مبتنی بر بازار و منافع مشترک، و شیوه مشورتی، سازندگی و بهره برداری مشترک دارد.

رهبران چین از جمله «شی جین پینگ» و یا «لی که چیانگ» نخست وزیر این کشور بارها تأکید کردند که «یک جاده و یک کمربند» یک خط مشی باز و فراگیر است که شامل تمام کشورها می شود و همچنین برعلیه هیچ کشوری نیست. این ابتکار برای همه کشورها باز است و همه شرکت کنندگان شراکت برابر دارند.

«وانگ یی» وزیر خارجه چین اظهار داشت که «یک جاده و یک کمربند» طرحی شفاف است که توسط چین پیشنهاد داده شده و دارای قانون طلایی مشورت، سازندگی و بهره برداری مشترک است. برنامه ریزی و پیاده سازی پروژه های«یک جاده و یک کمربند» توسط شرکت کنندگان مورد گفتگوی باز قرار گرفته است. هیچ کشوری در این فرایند جایگاه برتر ندارد و همه سهم مساوی دارند؛ هیچ معامله ای در پشت پرده وجود ندارد و همه چیز باز و شفاف است؛ هیچ «برنده مطلقی» وجود ندارد و همه به دنبال منافع متقابل و نتایج بُرد- برد می باشند.

با کوشش و تلاش و اقدامات شفاف و روشنفکرانه چین، ساختن «یک جاده و یک کمربند» به سطح جدیدی ارتقاء یافته و در نتیجه تاکنون بیش از ۸۰ کشور و سازمان بین ‌المللی با چین توافقنامه ‌های همکاری به امضا رسانده اند. در ماه می سال ۲۰۱۷،  بیش از ۱۵۰۰ نفر از ۱۳۰ کشور و ۷۰ سازمان بین المللی در نخستین مجمع سران همکاری بین ‌المللی «یک جاده و یک کمربند» که در پکن برگزار شد حضور داشتند، این نمایانگر اعتماد و حمایت جامعه بین المللی جهت ترویج همکاری با چین است، خصوصا در زمینه های اتصال تاسیسات زیربنایی، طرح توسعه و قوانین و مقررات استاندارد، برنامه ریزی کلی توسعه اقتصادی، اجتماعی، مالی و محیط زیست، و همچنین افکار باز و پایداری.

ایران همواره یکی از گذرگاه ها و کانون های اصلی تجاری در جاده ابریشم بوده و اکنون نیز یکی از شرکای مهم در ساخت و ساز «یک جاده و یک کمربند» می باشد. دوستی دو ملت چین و ایران از هزاران سال پیش سرچشمه گرفته و تبادلات و تعاملات دوستانه آنها از طریق جاده ابریشم نیز سابقه طولانی دارد. در سال های اخیر، بسط و توسعه روابط چین و ایران روند خوبی داشته است.

شی جین پینگ رئیس جمهوری خلق چین در سال ۲۰۱۶ سفر موفقیت آمیزی به ایران داشته، رؤسای دو کشور اعلام برقراری روابط مشارکت راهبردی جامع نموده و تفاهم نامه ساخت و ساز «یک جاده و یک کمربند» را امضا کردند که بعد از آن همکاری های دو کشور در چارچوب «یک جاده و یک کمربند» به طور صحیح پیش رفته است.

سیزدهمین برنامه پنج ساله چین، برنامه پنج ساله ششم توسعه اقتصادی ایران و همچنین سیاست اقتصاد مقاومتی ایران به توانایی توسعه خود متمرکز بوده و می توانند مکمل یکدیگر باشند. تبادلات دو کشور در زمینه های سیاست اقصاد کلان و سرمایه گذاری دو جانبه به تدریج اجرا می گردد.

چین در طی چندین سال متوالی جایگاه بزرگترین شراکت تجاری ایران را حفظ کرده است. در سال ۲۰۱۷، حجم تجاری دو کشور به بیش از ۳۷ میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با سال قبل ۱۹ درصد افزایش داشته است. خطوط ۱، ۲، ۵ و همچنین اتصال شمالی خط ۱ متروی شهر تهران با مشارکت شرکت های چینی چندین سال عملکرد ایمن و صحیحی داشته که ایستگاه تجریش نیز بزرگترین ایستگاه مترو خاورمیانه به حساب می آید. 

راه آهن سریع السیر تهران به اصفهان نخستین خط ریلی تندرو ایران می باشد که شرکت چینی کار ساخت و ساز آن را انجام داده و در مراحل احداث و بهره برداری به طور مستقیم و غیر مستقیم برای ایران ۱۰۰ هزار شغل ایجاد خواهد کرد. سرعت این راه آهن سریع السیر هر ساعت ۲۵۰ کیلومتر پیش بینی می گردد که از تهران به اصفهان کمتر از ۲ ساعت طول خواهد کشید. پروژه های میدان نفتی آزادگان شمالی و یاداوران با همکاری های شرکت چینی و طرف ایران در سال ۲۰۱۶ به بهره برداری رسید. ارزش قرارداد این دو پروژه بیش از ۵ میلیارد دلار بوده و ظرفیت تولید این دو میدان به ۷۵ هزار و ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. 

شرکت CNPC چین در انجام پروژه میدان گازی پارس جنوبی سهیم بوده و شرکت SINOPEC نیز بزرگترین پالایشگاه ایران را در آبادان احداث خواهد کرد. شرکت «چری» MVM در ایران تقریبا ۳۰۰ هزار خودرو به فروش رسانده است که در حال حاضر بعد از شرکت سایپا و شرکت ایران خودرو سومین شرکت بزرگ خودروسازی در ایران می باشد.

از یک سو، همکاری های ملموس چین و ایران نه تنها به رشد اقتصاد، توسعه صنایع و اشتغال زایی ایران کمک کردهو حتی باعث بهبود زندگی و درآمدزایی برای مردم ایران نیز شده است.

از سوی دیگر، انرژی ایران برای توسعه اقتصاد چین نیروی محرکه فراهم کرده و صنایع دستی و محصولات کشاورزی ممتاز ایران نیز زندگی مردم چین را غنی‌تر ساخته است. همکاری چین و ایران در چارچوب «یک جاده و یک کمربند» نمایان‌گر اصول مشاوره صریح و منافع مشترک بوده که تعاملات و آشنایی دو ملت را تقویت کرده و موجب تعمیق اعتماد و حمایت طرفین گردیده است.

در حال حاضر توسعه داخلی، حفظ امنیت و ثبات بین المللی و منطقه ای وظایف مشترک دو کشور بوده و دو طرف باید بر اساس تجربیات گذشته همکاریهای عملی دو جانبه را به‌سوی آینده ای بهتر سوق دهند و رفاه بیشتری برای دو ملت به ارمغان آورند».